Wanneer je denkt aan het voeden van je baby, komt het woord ‘mild’ vaak voor. Veel ouders kiezen in het begin voor zachte, neutrale smaken, en dat is begrijpelijk. Maar wist je dat er veel meer smaken zijn dan alleen zoet en zout? Je hebt vast ooit op de basisschool geleerd dat er vijf hoofdsmaken zijn die onze tong kan onderscheiden: zoet, zout, zuur, bitter en umami. Umami is een vaak vergeten smaak, maar wel een belangrijke. Het is de hartige smaak die je vaak terugvindt in gerechten zoals vlees en kaas. Maar er zijn ook twee extra smaken die we vaak gebruiken om gerechten te beschrijven: vet en pittig.

Hoewel je baby waarschijnlijk nog niet alles op die lijst kan proeven, is het belangrijk om hem wel al voorzichtig kennis te laten maken met deze smaken. Ons smaakpalet verandert namelijk met de leeftijd. Bepaalde smaken genieten op jonge leeftijd minder de voorkeur (zoals bitter), maar hoeven daarom niet uitgesloten te worden; jong geleerd is oud gedaan. Al tijdens de zwangerschap krijgt je baby een beetje van alles mee, omdat hij vruchtwater inslikt dat sporen van wat jij eet bevat. Dus wie weet, misschien heeft je baby ooit al eens een sprankje van die spicy jalapeño geproefd die jij at.

Het is niet alleen belangrijk om je baby een veelzijdigheid aan smaken te laten ontdekken, maar ook verschillende texturen zijn van groot belang. Uit onderzoek door de American Academy of Pediatrics blijkt dat het introduceren van een breed scala aan smaken en texturen (dun, vloeiend, romig en kleverig) helpt om positieve voedselvoorkeuren te ontwikkelen en het risico op kieskeurig eten te verkleinen.¹ Baby’s die zichzelf voeden met een variëteit aan texturen, zoals knapperig voedsel, krijgen meer ervaring en plezier tijdens het eten dan baby’s die vooral puree krijgen voorgeschoteld. Hierdoor ontwikkelen ze sneller een liefde voor nieuwe smaken en texturen, en dat legt een goede basis voor hun latere eetgedrag.

Twee veelvoorkomende texturen die we hier willen uitlichten zijn vloeibaar en knapperig voedsel. Deze texturen kunnen echter soms wat uitdagender zijn, maar geen zorgen; we hebben enkele handige tips om het makkelijker te maken.

Verschillende smaken en texturen

Het kan gebeuren dat je baby een nieuw voedingsmiddel niet meteen accepteert, en dat is helemaal normaal. In het begin zal je baby waarschijnlijk veel voedsel proeven en weer uitspugen, en dat is prima. Het gaat erom dat je hem de kans geeft om te ontdekken wat hij lekker vindt en wat niet, om zo zijn smaakvoorkeuren verder te ontwikkelen. Baby’s hebben bijvoorbeeld van nature een affiniteit voor zoete smaken, maar als je hen vroeg blootstelt aan verschillende smaken en texturen, zullen ze beter in staat zijn om zich aan te passen aan een gevarieerd dieet.

Pittig eten

Pittig eten is misschien niet een van de vijf klassieke smaken zoals zoet, zuur, zout, bitter en umami, maar het is zeker een smaakervaring die we vaak gebruiken om gerechten te beschrijven. Onderzoek door de American Academy of Pediatrics laat zien dat het ook heel waardevol is om je baby kennis te laten maken met een breed scala aan smaken en texturen. Dit kan namelijk helpen om positieve voedselvoorkeuren te ontwikkelen en het risico op een kieskeurige eter te verkleinen. Toegegeven, dat klinkt allemaal makkelijker gezegd dan gedaan. Je gaat je baby natuurlijk niet meteen een hete peper geven om op te kauwen, ook al heeft zo’n peper misschien de perfecte grootte voor de palmgreep van je kleintje, ongeveer zo groot als een vinger zoals we eerder hebben besproken.

Hoe kun je allerlei specerijen dan het best introduceren aan je baby? Het belangrijkste is om het rustig op te bouwen en goed te letten op de reacties van je baby. Pas de intensiteit aan de leeftijd en de gevoeligheid van je baby aan. Te veel pit kan de gevoelige mond van je baby irriteren, dus begin voorzichtig en kijk hoe je baby reageert. Het idee is niet om je baby te overweldigen met sterke smaken, maar om hem op een veilige en plezierige manier kennis te laten maken met een breed scala aan smaken. Begin daarom met milde specerijen en vermijd je pittigste favorieten. Je kunt bijvoorbeeld beginnen met een beetje kaneel over de appels strooien of wat komijn door de groentepuree mengen. Deze milde specerijen zijn vaak niet overweldigend voor de smaakpapillen van je baby.

Daarnaast is het slim om te starten met kleine hoeveelheden. Begin met een beetje mild gekruide voeding en kijk hoe je baby reageert. Als je merkt dat je baby het goed accepteert, kun je langzaam wat meer pittige ingrediënten toevoegen. Het mengen van pittige specerijen met bekende, zachte smaken kan ook helpen. Misschien heb je weleens een smaakvol hapje voor je huisdier verstopt in iets wat hij lekker vindt; op een vergelijkbare manier kun je een beetje pittige saus toevoegen aan een zachte groente- of fruitpuree. Dit verzacht de pittige smaak en maakt het voor je baby makkelijker om aan de nieuwe smaak te wennen.

Naarmate je baby gewend raakt aan de milde specerijen, kun je stapje voor stapje meer kruiden toevoegen. Zo geef je je baby de kans om op een veilige en aangename manier te wennen aan pittige smaken zonder dat het te intens wordt.

Vloeibaar voedsel

Ja, het lijkt misschien onmogelijk om vloeibaar voedsel zoals yoghurt aan je baby te introduceren. Je baby zal waarschijnlijk meerdere keren de lepel yoghurt omdraaien voordat het zijn mond bereikt, en dat kan behoorlijk wat geklieder veroorzaken. Gelukkig zijn er manieren om dit proces wat soepeler te laten verlopen. Zoals eerder genoemd, is het een goed idee om te beginnen met een ‘dikkere’ yoghurt, zoals Griekse yoghurt. Dit blijft beter op de lepel zitten en vermindert de kans op knoeien. Als je baby nog niet goed overweg kan met een lepel, kun je ook overwegen om vloeibaar voedsel in een gladde, vloeibare substantie aan te bieden die direct uit een bakje of beker gedronken kan worden. Dit maakt de ervaring makkelijker voor je baby en voorkomt frustratie.

Een ander trucje is om vloeibaar voedsel, zoals soep, te verdikken door er kleine stukjes groenten of brood aan toe te voegen. Dit maakt het niet alleen interessanter voor je baby om op te eten, maar het kan ook helpen bij de coördinatie van het lepelen. Vergeet niet dat er hoe dan ook enige Picasso-momentjes zullen zijn wanneer je je baby vloeibaar voedsel aanbiedt. Bereid je voor op het schoonmaakwerk, maar probeer niet boos te worden als het misgaat. Een opruimende hond kan hierin ook een voorbeeldfunctie vervullen (niet altijd netjes, maar wel een manier van sociaal leren...), net zoals bij het kruipen. Het is allemaal onderdeel van het leerproces en met elke hap leert je baby beter omgaan met verschillende voedingsmiddelen.

Knapperig voedsel

Net zoals jij geniet van knapperige voedingsmiddelen, zal je baby dit ook willen ervaren. Geroosterde groenten bijvoorbeeld zijn knapperig van buiten en zacht van binnen – een ideale combinatie om je baby nieuwe texturen te laten ontdekken. Een knapperige appel kan ook sappig zijn, wat het voor je baby een leuke ervaring maakt. Let wel op met jonge baby’s en geef het voorzichtig en stap voor stap. Wat veel mensen niet weten, is dat knapperig voedsel een bijzonder effect heeft op onze hersenen. Onderzoek van Zampini en Spence uit 2004 toont aan dat het geluid van knapperig voedsel een ultrageluid genereert dat onze genotsreceptoren in de hersenen activeert.² In dit onderzoek gebruikten onderzoekers een microfoon om het geluid van knapperig voedsel, zoals chips, te analyseren en ontdekten ze dat het auditieve aspect van het eten direct bijdraagt aan de bevredigende ervaring. Met andere woorden: het is niet alleen de smaak, maar ook het geluid dat ons een geluksgevoel geeft. Misschien herken je het wel aan de spikkels of snoepjes die een knapperig geluid maken wanneer ze in je mond komen. Dit genot geldt ook voor je baby. Voor haar is het niet alleen leuk om te horen, maar ook een nieuwe manier om haar zintuigen te prikkelen.

Naast knapperige voedingsmiddelen die van binnen zacht zijn, is het ook een goede tip om variatie in texturen aan te bieden. Bijvoorbeeld door een knapperige wortel te combineren met een zachte hap zoals avocado. Dit helpt je baby niet alleen om te wennen aan verschillende texturen, maar maakt de eetervaring ook afwisselender en leuker. Laat je baby voelen, knijpen en bijten, zodat zij leert om te gaan met knapperig voedsel.

Referenties

  1. American Academy of Pediatrics. (n.d.). Officiële publicaties en richtlijnen. American Academy of Pediatrics. Beschikbaar op: https://www.aap.org
  2. Zampini, M., & Spence, C. (2004). The role of auditory cues in modulating the perceived crispness and staleness of potato chips. Journal of Sensory Studies, 19(5), 347-363.

Andere artikelen binnen deze sectie:

Belangrijke voedingsstoffen voor je baby
Lees meer
Voedingsmiddelen voor een gezonde start
Lees meer
Voedingsmiddelen om (deels) te vermijden
Lees meer
Voeding per leeftijdsfase (6-9 maanden, 10-12 maanden)
Lees meer
Biologische versus regulier: wat kies je?
Lees meer